Η λίπανση της καστανιάς

Καλιφόρνια

Το Ν το πιο κύριο στοιχείο για την παραγωγικότητα της καστανιάς με το δέντρο να αντιδρά πάντα στην αζωτούχο λίπανση. Για ώριμο καστανεώνα είναι αρκετό τα 11,2 κιλά Ν στο στρέμμα. Αν όμως το χωράφι έχει 40% σκίαση εδάφους από κόμη του δέντρου τότε πρέπει να εφαρμοστούν 4,5 κιλά Ν στο στρέμμα. Το εφαρμόζουμε μεταξύ του σημείου άρδευσης και του κορμού, καλά θα είναι να το εφαρμόζουμε 60 cm μακριά από τον κορμό.

Το Ρ μπορούμε να τον εφαρμόσουμε πριν τη φύτευση για τα πρώτα 10 χρόνια ζωής των δέντρων. Μετά εφαρμόζεται ανάλογα την εδαφολογική ανάλυση.

Το κάλιο χρειάζεται σχεδόν πάντα στις καστανιές. Εφαρμόζουμε σε λίγα σημεία μεγάλη ποσότητα γύρω από το δέντρο για να μην δεσμευτεί στο έδαφος.

Η άρδευση να γίνεται με μεγάλες ποσότητες που θα βρέξουν 90-120 cm βάθους εδάφους κάθε 2-3 εβδομάδες. Με σταγόνες εφαρμόζουμε κάθε 1-2 ημέρες!

Τα ζιζάνια πρέπει να μην αναπτύσσονται τα πρώτα 4-5 χρόνια γιατί ανταγωνίζονται τα νεαρά δέντρα πολύ έντονα. Μετά εφαρμόζεται όποια μέθοδος επιθυμούν. Χλωρή λίπανση με ψυχανθή είναι πιθανά χρήσιμη. Σπορά αμέσως μετά τη συγκομιδή αφού ετοιμαστεί η σποροκλίνη.

Κίνα

Δοκιμές για απώλειες με έκπλυση θρεπτικών. Το 30-50% του αζώτου μπορούν να πάρουν τα φυτά, το υπόλοιπο κινδυνεύει να εκπλυθεί. Δοκίμασαν 0,5, 1 ή 2 κιλά λιπάσματος του τύπου 7,5Ν:3,3Ρ:6,3Κ ανά δέντρο σε μία δόση νωρίς το Μάρτιο. Το εφάρμοσαν σε μια αυλακιά 10 cm βάθος*10 cm πλάτος*40 cm μήκος. Καλύτερα αποτελέσματα με 2 κιλά κοπριάς στο δέντρο ώστε να έχουμε καλή βλάστηση και ελάχιστη έκπλυση.

Κοννέκτικατ ΗΠΑ

Λίπανση με 450 γρ του 10-10-10 ανά 2,5 cm διαμέτρου κορμού.

Αυστραλία

Το Ν να εφαρμόζεται έως 5-7 κιλά Ν ανά στρέμμα από την εκβλάστηση (αρχές Απριλίου) έως τον Ιούλιο σε τρεις τουλάχιστον δόσεις.

Βορειοδυτικές πολιτείες ΗΠΑ

Με 27,5 δέντρα το στρέμμα (6*6 μ). Ώριμοι καστανεώνες παράγουν 220-450 κιλά το στρέμμα. Δεν υπάρχουν όρια για φυλλοδιαγνωστική, ακολουθούν αυτά της φουντουκιάς. Εφαρμόζουν έως 11,2 κιλά Ν το στρέμμα και συχνά χρειάζεται Β και Κ.

Ελλάδα (Δημουλά).

Αναφορά στις άλλες χώρες.

Γαλλία: Ν:Κ σε αναλογία 1:1,5 για να μην μειωθεί το μέγεθος καρπού, να μην καθυστερήσει η ωρίμανση και για να μειωθεί η ευαισθησία των φύλλων στην ανθράκωση. Συνιστούν ανά έτος και στρέμμα 8-10 κιλά Ν σε μορφή νιτρικής αμμωνίας (25-30 κιλά λιπάσματος) και 12-15 κιλά Κ (25-30 κιλά θειικού καλίου). Για το Ρ έως 5 μονάδες ανά στρέμμα και έτος.

Ιταλία:

πλήρη λίπανση με αναλογία 1,5:1:1,5 και ποσότητα στο στρέμμα και έτος: 9-12 κιλά Ν (30-40 κιλά νιτρική αμμωνία), 6-9 κιλά Ρ (30-45 κιλά 0-21-0) και 9-12 κιλά Κ (20-25 κιλά θειικού καλίου). Τα φωσφοροκαλιούχα ενσωμάτωση το Φθινόπωρο και το Ν σε 3 ισόποσες δόσεις τέλη Μαρτίου-αρχές Απριλίου (για δυνατή βλάστηση και εξέλιξη των ανθικών καταβολών), τέλη Μαίου (καλή άνθιση, γονιμοποίηση, καρπόδεση και διαφοροποίηση ανθέων για την επόμενη χρονιά) και μέσα Σεπτεμβρίου (για ανάπτυξη μεγέθους καρπών και αποθήκευση Ν για την επόμενη χρονιά). Αν εδάφη πολύ όξινα (<5), τότε εφαρμογή ανθρακικού ασβεστίου (200-300 κιλά το στρέμμα) και εφαρμογές ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας. Προσοχή σε τυχόν έλλειψη μαγνησίου στο έδαφος, τότε απαιτείται εφαρμογή του.

Ιαπωνία:

πυκνές φυτεύσεις, φεύγουν από μια φυτεία 8 ετών το έτος και στρέμμα: 7,6 κιλά Ν, 2,3 κιλά Ρ, 4,3 κιλά Κ, 7,3 κιλά Ca, 2,1 κιλά Mg. Καλύτερο μέγεθος όταν δεν κάνουμε περισσότερη λίπανση με Κ από ότι λίπανση με Ν. Συγκεκριμένα καλό μέγεθος καρπού όταν στα φύλλα 1,98-2,34% Ν και η σχέση Κ/Ν να είναι 0,68-0,97%. Περίοδοι σημαντικής συσσώρευσης στοιχείων στα φυτικά μέρη τα τέλη Ιουνίου και το Σεπτέμβριο. Έτσι προτείνουν (προσοχή πυκνή φύτευση!) για μεγάλα δέντρα έως 175 γραμ Ν, 70 γραμ Ρ και 150 γραμ Κ στο κάθε δέντρο το έτος. Επίσης η εφαρμογή κοπριάς έχει πάντα θετικά αποτελέσματα και επιβάλλεται όταν το έδαφος έχει <2% οργανική ουσία.

Ελλάδα (Γεωργία-Κτηνοτροφία).

Όταν η οργανική ουσία <2 % πριν την εγκατάσταση των καστανιών, τότε εφαρμόζουμε 3-5 τόννους κοπριάς. Αν εδάφη πολύ όξινα (<5), τότε εφαρμογή ανθρακικού ασβεστίου (σε ποσότητα ανάλογα τον εδαφικό τύπο και ιδιότητες) και εφαρμογές ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας. Αντιδρά πολύ στο Ν αλλά υπερβολικές λιπάνσεις με Ν μειώνουν καρπόδεση και οψιμίζουν ωρίμανση. Η αζωτούχος λίπανση να γίνεται σε δύο δόσεις στις αρχές και τέλος της Άνοιξης. Ο Ρ και το Κ να εφαρμόζονται το Φθινόπωρο.

Ο Ποντίκης (1996) προτείνει ανά στρέμμα και έτος: 9-12 κιλά Ν, 6-9 κιλά Ρ και 9-12 κιλά Κ για ώριμα παραγωγικά δέντρα.

Στην Κίνα έρευνα.

Δοκίμασαν διάφορους τύπους slow-release ή κανονικών λιπασμάτων και εποχές εφαρμογής. Καλύτερα εφαρμογή ανά έτος 7,5 κιλά Ν την 1η Απριλίου και 7,5 κιλά Ν τα μέσα Ιουνίου με λίπασμα νιτρική αμμωνία. Το χλωροφυλλόμετρο SPAD καλή συσχέτιση με συγκέντρωση Ν στα φύλλα ιδιαίτερα τα μέσα Ιουνίου.

Στην Πορτογαλία (από Acta Hort).

Μελέτησαν τις εκροές στοιχείων από τον καστανεώνα. Με τους ξηρούς καρπούς φεύγουν (από ένα τόννο καρπών σε κιλά): 9,8 kg Ν, 8,4 kg Κ, 1,5 kg Ρ, 1,1 kg Ca, 0,7 kg Mg, 0,6 kg S, 126 g Mn, 43 g Fe, 15 g Zn. Με τα κλαδευτικά (από ένα τόννο βλαστικού υλικού): 3,6 kg Ν, 2,3 kg Κ, 0,6 kg Ρ, 4,6 kg Ca, 0,7 kg Mg, 0,4 kg S, 237 g Mn, 54 g Fe, 23 g Zn. Από το βλαστικό υλικό το 26% ήταν κλαδάκια, κασίδες και φύλλα και όλα αυτά περιείχαν το 50% των θρεπτικών. Άρα, αν παραμείνουν στο χωράφι, δεν είναι εκροές.

Στην Πορτογαλία (από Ημερίδα)

Όσο αναμοχλεύεται το έδαφος, τόσο αυξάνονται οι ζημιές από Φυτόφθορα. Συνήθως εφαρμόζονται τρεις αναμοχλεύσεις με άροτρα με διάφορες αρνητικές συνέπειες. Δοκίμασαν και δισκοσβάρνα, χλωρή λίπανση και μόνο κοπές της φυσικής βλάστησης. Μόνο οι κοπές της φυσικής βλάστησης έδωσαν αύξηση της παραγωγής καρπών (γραμ ξηρού καρπού ανά τετραγ μέτρο σκιαζόμενης επιφάνειας της κόμης). Το άροτρο έκοψε ρίζες και ήταν αναποτελεσματικό στη χρήση νερού από το φυτό. Η δισκοσβάρνα κατέστρεψε την εδαφική δομή, δημιούργησε σκληρό υπόστρωμα και έκοψε πολλές ρίζες. Η χλωρή λίπανση ανταγωνίστηκε πολύ σε νερό και θρεπτικά με τα δέντρα.

Συμπερασματικά

Φαίνεται ότι ο καστανεώνας μας είναι αραιοφυτεμένος, οπότε τα 11 κιλά Ν είναι πολλά. Αν υπολογίσουμε επιφάνεια κάλυψης του χωραφιού από τα μεγάλα δέντρα στο 40% πρέπει να εφαρμόσουμε το πολύ 6 κιλά Ν στο στρέμμα. Να κάνουμε μια γρήγορη δοκιμή για το pH του εδάφους. Αν το pH είναι >5, τότε θα εφαρμόσουμε νιτρική αμμωνία σε τρεις δόσεις: η πρώτη αρχές Απριλίου, η δεύτερη μέσα Μαίου και η τρίτη τέλη Αυγούστου. Αν είναι <5, να εφαρμόσουμε άμεσα και 10-20 κιλά ανθρακικό ασβέστιο ανά δέντρο. Επίσης τώρα το Μάρτιο να εφαρμόσουμε και 5 μονάδες Κ με καλιομαγνήσιο στο στρέμμα και 100 γρ Β στο δέντρο. Αν δεν περιμένουμε βροχή, το Κ και το Ν να εφαρμοστούν σε λίγες ελαφρές γούρνες γύρω από το δέντρο και σε απόσταση περίπου μισό με ένα μέτρο από τον κορμό και όχι να σκορπιστούν σε όλη την επιφάνεια κάτω από το δέντρο. Εναλλακτικά σε μερικά δέντρα να εφαρμόσουμε την ίδια ποσότητα σε όλη την επιφάνεια στα πεταχτά.